Blockchain Explorer là công cụ quen thuộc với nhiều nhà giao dịch và nhà đầu tư trong thị trường tiền điện tử. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách hoạt động và vai trò của nó. Để giúp bạn nắm bắt đầy đủ thông tin, bài viết này từ TraderForex sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về Blockchain Explorer, bao gồm cách sử dụng và ý nghĩa của nó trong việc tra cứu giao dịch, theo dõi tài sản trên blockchain. Nếu bạn muốn khai thác tối đa tiềm năng của công cụ này, đừng bỏ lỡ những nội dung quan trọng dưới đây nhé.
Blockchain Explorer là gì?
Trình khám phá blockchain hay Blockchain Explorer là một công cụ trực tuyến hoặc phần mềm hoạt động bằng cách thu thập dữ liệu thô từ các nodes trên một Blockchain, sau đó xử lý và hiển thị thông tin theo cách trực quan để giúp người dùng dễ dàng tra cứu thông qua API.
Hiện nay, mỗi Blockchain đều có các Explorer riêng nhằm phục vụ nhu cầu theo dõi và kiểm tra dữ liệu giao dịch trên mạng lưới. Sự ra đời của Blockchain Explorer như đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc nâng cao tính minh bạch và phân quyền trong hệ sinh thái tiền điện tử. Bên cạnh đó, công cụ này còn cung cấp khả năng quan sát chi tiết về lịch sử giao dịch, giúp phân biệt rõ ràng giữa tiền điện tử và tiền pháp định (Fiat).
Quá trình phát triển của Blockchain Explorer
Blockchain là một hệ thống lưu trữ và tổ chức dữ liệu có cấu trúc, trong đó thông tin được trình bày dưới dạng có chỉ mục rõ ràng. Tuy nhiên, để giúp người dùng dễ dàng truy xuất và phân tích dữ liệu phức tạp được ghi nhận trên chuỗi thì một công cụ hỗ trợ trực quan là điều khá cần thiết. Trước khi trình khám phá blockchain ra đời, việc truy vấn dữ liệu blockchain chủ yếu được thực hiện thông qua dòng lệnh, một phương pháp chỉ phù hợp với những ai có nền tảng kỹ thuật và hiểu biết về lập trình.
Sự xuất hiện của block explorer đã gắn liền mạnh mẽ với những ngày đầu của lịch sử blockchain trên thị trường crypto. Năm 2010, khi Bitcoin bắt đầu được biết đến rộng rãi, công cụ khám phá blockchain đầu tiên có tên “Block Explorer” đã được phát triển. Đây là một công cụ cơ bản giúp người dùng theo dõi chi tiết các giao dịch diễn ra trên mạng Bitcoin, đồng thời cung cấp thông tin về dòng tiền di chuyển giữa các địa chỉ ví. Bên cạnh đó, nó cũng hiển thị các thông số quan trọng như số lượng Bitcoin được chuyển và mức phí giao dịch đi kèm.
Khi Bitcoin ngày càng phổ biến, nhu cầu về các blockchain explorer cũng gia tăng nhanh chóng. Nhiều trình khám phá mới được xây dựng không chỉ dành riêng cho Bitcoin mà còn mở rộng sang các blockchain khác như Ethereum. Mỗi công cụ đều có những tính năng và ưu điểm riêng, từ việc hỗ trợ xem mã nguồn hợp đồng thông minh và tương tác trực tiếp với chúng, đến việc tối ưu giao diện người dùng để cải thiện trải nghiệm tìm kiếm và truy xuất dữ liệu.
Cách thức hoạt động của Blockchain Explorer
Blockchain Explorer hoạt động dựa trên giao diện lập trình ứng dụng (API – Application Programming Interface) để truy xuất và hiển thị dữ liệu từ các node trên blockchain. Theo đó, API đóng vai trò trung gian giúp người dùng dễ dàng tiếp cận thông tin trên chuỗi khối bằng cách cung cấp dữ liệu theo định dạng trực quan như biểu đồ, bảng thống kê hoặc giao diện thân thiện. Nhờ API mà quá trình truy vấn thông tin trở nên mượt mà và chính xác, giúp nhà giao dịch và nhà đầu tư nhanh chóng tra cứu dữ liệu cần thiết về blockchain một cách thuận tiện.
Dưới đây là các bước hoạt động chính của Blockchain Explorer cụ thể là:
Thu thập dữ liệu
Blockchain Explorer kết nối trực tiếp với các node trên mạng lưới blockchain để lấy dữ liệu mới nhất.
Các node là các máy chủ duy trì bản ghi đầy đủ của blockchain và xác thực giao dịch. Thông tin về khối, giao dịch, địa chỉ ví và các sự kiện khác sẽ được thu thập từ các node theo thời gian thực.
Lưu trữ dữ liệu
Dữ liệu blockchain được xử lý và lưu trữ trong hệ thống cơ sở dữ liệu của Blockchain Explorer.
Cơ sở dữ liệu này được tối ưu hóa để tăng tốc độ truy vấn, giúp việc tìm kiếm và tra cứu trở nên nhanh chóng, hiệu quả.
Hiển thị dữ liệu
Blockchain Explorer cung cấp giao diện trực quan giúp người dùng dễ dàng tra cứu thông tin về giao dịch, block, địa chỉ ví, hợp đồng thông minh và các thông tin liên quan.
Dữ liệu được sắp xếp logic và trình bày một cách rõ ràng, giúp nhà đầu tư nhanh chóng nắm bắt tình hình thị trường.
Cập nhật dữ liệu
Blockchain Explorer liên tục đồng bộ với blockchain để cập nhật dữ liệu mới khi có giao dịch hoặc block mới được xác nhận.
Điều này đảm bảo rằng thông tin hiển thị luôn chính xác, giúp nhà giao dịch theo dõi hoạt động trên blockchain theo thời gian thực.
Mục đích sử dụng trình khám phá blockchain là gì?
Blockchain Explorer đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch cho các blockchain, giúp trader và nhà đầu tư theo dõi dữ liệu một cách rõ ràng, chính xác. Công cụ này không chỉ hỗ trợ tra cứu thông tin mà còn cung cấp nhiều tính năng hữu ích phục vụ cho quá trình phân tích và ra quyết định giao dịch, cụ thể như:
- Kiểm tra trạng thái giao dịch và theo dõi tiến trình xác nhận.
- Xem danh sách các block mới nhất được thêm vào blockchain.
- Tra cứu số dư ví và lịch sử giao dịch chi tiết.
- Tìm kiếm, đọc và tương tác trực tiếp với các smart contract.
- Phân tích nguồn cung và các thông tin liên quan đến token.
- Thiết lập danh sách theo dõi để quản lý danh mục đầu tư.
- Theo dõi biến động số dư của các dự án nhằm đánh giá xu hướng dòng tiền.
Nhờ những tính năng này, Blockchain Explorer như dần trở thành công cụ quan trọng giúp trader tối ưu chiến lược giao dịch và kiểm soát rủi ro hiệu quả.
Cách tra cứu Blockchain Explorer
Trên thị trường có rất nhiều Blockchain Explorer, hầu hết các blockchain công khai đều sở hữu một hoặc nhiều công cụ explorer riêng. Thông thường, explorer phổ biến nhất sẽ là sản phẩm do chính đội ngũ phát triển blockchain đó cung cấp, chẳng hạn như:
- Ethereum sử dụng Etherscan.
- Binance Smart Chain có BscScan.
- Fantom hỗ trợ FTMScan.
Ngoài ra, nhiều blockchain khác cũng có explorer riêng như minh họa dưới đây:
Nếu bạn muốn tra cứu explorer của một blockchain mà chưa biết tìm ở đâu, có thể truy cập CoinGecko hoặc CoinMarketCap. 2 nền tảng này cung cấp thông tin chi tiết bao gồm cả liên kết trực tiếp đến explorer của từng blockchain.
Cách sử dụng Blockchain Explorer đơn giản
Dưới đây, traderforex sẽ sử dụng Etherscan để làm ví dụ giải thích một cách chi tiết và dễ hiểu nhất.
Thông tin tổng quan về Public Blockchain
Blockchain Explorer cung cấp cái nhìn tổng quan về một public blockchain ngay trên trang chủ. Với Etherscan, người dùng có thể nhanh chóng cập nhật các chỉ số quan trọng của Ethereum bao gồm giá token, vốn hóa thị trường, khối lượng giao dịch, phí gas trung bình, số block mới nhất và các giao dịch vừa được xác nhận. Ngoài ra, thanh tìm kiếm cho phép truy xuất dữ liệu nhanh chóng theo địa chỉ ví, giao dịch hoặc hợp đồng thông minh.
Dữ liệu khối (Block)
Blockchain Explorer giúp truy xuất chi tiết của từng block, bao gồm chiều cao khối (Block Height), số lượng giao dịch trong block, mã hash, độ khó, địa chỉ miner thực hiện xác nhận block, lượng gas tiêu thụ,… Đây là những thông tin quan trọng để đánh giá trạng thái của mạng lưới.
Dữ liệu giao dịch
Trên trang chủ, danh sách các giao dịch mới nhất được hiển thị theo thứ tự thời gian, kèm theo mã hash tương ứng. Khi click vào một hash giao dịch cụ thể, người dùng có thể xem chi tiết gồm trạng thái xác nhận, địa chỉ người gửi – người nhận, số lượng token chuyển đổi, gas fee thực tế cũng như các thông tin liên quan khác.
Etherscan không chỉ hiển thị dữ liệu của token tiêu chuẩn (ERC-20) mà còn hỗ trợ truy xuất thông tin giao dịch NFT (ERC-721, ERC-1155), giúp người dùng theo dõi các giao dịch tài sản kỹ thuật số trên Ethereum một cách đầy đủ.
Dữ liệu hợp đồng thông minh
Smart Contract trên Blockchain Explorer hiển thị các thông tin quan trọng như tổng cung token, số lượng holder, danh sách các địa chỉ ví nắm giữ token, vốn hóa thị trường và giá token thời điểm hiện tại.
Ngoài ra, người dùng có thể tìm kiếm một địa chỉ ví cụ thể để xem danh mục tài sản, số dư token, cũng như lịch sử giao dịch liên quan đến địa chỉ đó. Điều này giúp các trader hoặc nhà phân tích có cái nhìn tổng quan hơn về hoạt động của một địa chỉ ví trên blockchain.
Bảng dữ liệu và biểu đồ
Etherscan cung cấp các bảng dữ liệu trực quan giúp người dùng theo dõi và phân tích thông tin một cách dễ dàng. Tuy nhiên, nếu cần các biểu đồ chuyên sâu hơn về biến động on-chain, người dùng có thể tham khảo các nền tảng dữ liệu chuyên biệt khác để có cái nhìn chi tiết và trực quan hơn.
Giao diện lập trình ứng dụng (API) cho Developer
Hầu hết các Blockchain Explorer đều cung cấp API và tài liệu hướng dẫn dành cho developer, giúp truy xuất dữ liệu trực tiếp từ blockchain một cách nhanh chóng và thuận tiện. Với API của Etherscan, lập trình viên có thể tích hợp dữ liệu vào các ứng dụng giao dịch, phân tích hoặc theo dõi on-chain mà không cần truy cập thủ công.
Ngoài các tính năng trên, Etherscan còn hỗ trợ nhiều công cụ hữu ích khác như bộ chuyển đổi đơn vị token, công cụ theo dõi địa chỉ, truy vấn tên miền ENS,… Nhờ hệ sinh thái tính năng đa dạng, Etherscan được đánh giá là một trong những blockchain explorer toàn diện nhất hiện nay.
Ứng dụng của Blockchain Explorer trong trading
Blockchain Explorer là công cụ cung cấp một lượng lớn dữ liệu giúp người dùng có thể tra cứu thông tin theo nhu cầu của mình. Mỗi nhóm người dùng sẽ có mục đích sử dụng khác nhau, tùy thuộc vào vai trò của họ trong thị trường crypto:
- Trader: Dùng Blockchain Explorer để theo dõi trạng thái giao dịch. Khi thực hiện lệnh nạp/rút hoặc chuyển tài sản, trader có thể nhập mã giao dịch (TXID) để kiểm tra chi tiết giao dịch, xác nhận tình trạng xử lý và đảm bảo rằng giao dịch đã được xác nhận thành công trên blockchain.
- Thợ đào (Miner): Sử dụng Blockchain Explorer để kiểm tra thông tin về khối, bao gồm việc xác định xem họ có đào thành công một block hay không. Điều này giúp họ xác nhận phần thưởng đào đã được ghi nhận và có trong danh sách phân phối hay chưa.
- Người dùng crypto: Khai thác Blockchain Explorer để theo dõi các chỉ số thị trường như tổng nguồn cung, vốn hóa, độ khó khai thác, hash rate hoặc mức tiêu thụ năng lượng của mạng lưới. Đây là công cụ hữu ích để nắm bắt xu hướng và các biến động quan trọng trong hệ sinh thái blockchain.
>> Xem thêm:
Block size là gì? Tầm quan trọng của kích thước block trong mạng blockchain
Validator trong blockchain hoạt động như thế nào? Tìm hiểu chi tiết nhiệm vụ này
Top các trình khám phá blockchain phổ biến hiện nay nên biết
Trong thị trường crypto hiện nay có rất nhiều Blockchain Explorer để người dùng lựa chọn. Hầu hết các blockchain đều sở hữu ít nhất một Explorer với các chức năng cơ bản tương tự nhau. Tuy nhiên, một số Explorer được phát triển thêm các tính năng nâng cao giúp người dùng dễ dàng tra cứu và khai thác nhiều thông tin hữu ích hơn. Vậy giữa vô số lựa chọn, nếu bạn là người mới, đâu sẽ là công cụ phù hợp để sử dụng? Hãy cùng khám phá chi tiết về các công cụ này nhé.
Etherscan
Etherscan là một trình khám phá blockchain dành cho Ethereum, giúp người dùng tra cứu và theo dõi chi tiết các giao dịch cũng như khối một cách dễ dàng. Nền tảng này cung cấp thông tin quan trọng như hash giao dịch, timestamp và nhiều dữ liệu on-chain khác. Nhờ giao diện trực quan và quen thuộc, Etherscan đã trở thành tiêu chuẩn được nhiều blockchain khác áp dụng cho các block explorer của riêng họ.
BscScan
BscScan là công cụ khám phá blockchain hàng đầu dành cho BNB Chain được phát triển bởi đội ngũ đứng sau Etherscan. Ngoài khả năng theo dõi giao dịch, xác minh hợp đồng thông minh và nhiều tính năng khác, BscScan còn đóng vai trò như một Block Explorer quan trọng trên BSC.
CoinMarketCap Blockchain Explorer
Khác với Etherscan vốn chỉ hỗ trợ tra cứu dữ liệu trên một blockchain duy nhất, Blockchain Explorer của CoinMarketCap cho phép người dùng truy xuất các chỉ số và thông tin trên nhiều chuỗi khối khác nhau như Bitcoin, Ethereum, Binance Coin và Litecoin. Đây được xem là một lợi thế đáng kể, giúp nhà đầu tư và trader theo dõi dữ liệu on-chain một cách linh hoạt và hiệu quả hơn.
TokenView
TokenView là một Blockchain Explorer do một nhóm phát triển từ Trung Quốc xây dựng. Nền tảng này không chỉ cung cấp khả năng tra cứu dữ liệu block và giao dịch mà còn hỗ trợ hơn 100 Blockchain Explorer khác, giúp người dùng theo dõi và phân tích nhiều mạng lưới blockchain một cách hiệu quả.
Blockchair.com
Blockchair.com hoạt động tương tự như các Blockchain Explorer khác, nhưng điểm nổi bật của nó là khả năng tìm kiếm mọi dữ liệu được mã hóa trên blockchain. Đây là một công cụ mạnh mẽ giúp trader và nhà đầu tư theo dõi, tra cứu thông tin một cách chi tiết và minh bạch.
Câu hỏi thường gặp về Blockchain Explorer
Sự khác biệt giữa giao dịch đã xác nhận và chưa xác nhận là gì?
Giao dịch chưa xác nhận là những giao dịch vẫn đang chờ được ghi vào một block trên blockchain. Tùy thuộc vào từng blockchain và mức độ tắc nghẽn mạng, một giao dịch có thể mất vài phút để nhận được xác nhận đầu tiên.
Trong một số trường hợp, giao dịch có thể bị treo lâu hơn đặc biệt nếu phí gas hoặc phí giao dịch quá thấp, từ đó khiến thợ đào hoặc validator không ưu tiên xử lý. Ngược lại, giao dịch đã xác nhận là những giao dịch đã được đưa vào một block và được mạng lưới xác nhận thành công.
Cách kiểm tra token có trong ví như thế nào?
Trên giao diện ví, bạn có thể vào mục “Terminal”, sau đó chọn “Blockchain Explorers”, chọn đúng blockchain mà token hoạt động và nhập địa chỉ ví để tra cứu danh sách token đang được lưu trữ.
Tại sao không thể tra cứu Token ABC trên Explorer?
Mỗi Blockchain Explorer chỉ hiển thị thông tin của các Token được phát hành trên mạng lưới tương ứng. Nếu Token ABC thuộc Ethereum, bạn sẽ không thể tìm thấy nó trên BSCscan.
Nếu chưa xác định Token đó thuộc Blockchain nào, bạn có thể kiểm tra trên Coingecko hoặc Coinmarketcap để lấy thông tin chính xác.
Dữ liệu người dùng có bị tiết lộ khi sử dụng Blockchain Explorer không?
Blockchain Explorer là công cụ công khai, mã nguồn mở, chỉ dùng để tra cứu giao dịch trên blockchain chứ không hoạt động như ví hoặc nền tảng quản lý danh mục đầu tư. Do đó, thông tin cá nhân của bạn sẽ không bị lộ khi sử dụng.
Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về Blockchain Explorer là gì và cách sử dụng công cụ này để tra cứu dữ liệu trên blockchain. Việc nắm vững cách kiểm tra giao dịch, địa chỉ ví và trạng thái mạng lưới sẽ giúp bạn chủ động hơn trong quá trình đầu tư và giao dịch. Đừng quên theo dõi traderforex để cập nhật thêm nhiều kiến thức quan trọng, tin tức mới nhất và thông tin về các dự án tiềm năng trong thị trường nhé.
Tôi là Lê Võ Trọng Tú, một Trader Full Time với đam mê phân tích và nhiệt huyết với những con số. Hãy kết nối và chia sẻ cùng chúng tôi – TraderForex. Tôi không hứa sẽ giúp bạn “giàu nhanh”, nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn những “công cụ” để tạo đà phát triển tốt nhất có thể.
